Kitap İncelemesi

İmâm-ı Rabbânî Ebü’l-Berekât Ahmed b. Abdilehad b. Zeynilâbidîn el-Fârûkī es-Sirhindî. Mükâşefât-ı Ayniyye. Çev. Dr. Md. Abu Baker Siddique. Narayanganj: Hakimabad Khanka-e-Mozaddedia, 6. baskı, 2009. ISBN 984-70240-0021-7

Özet

Bu çalışma, İmâm-ı Rabbânî Ebü’l-Berekât Ahmed b. Abdilehad b. Zeynilâbidîn el-Fârûkī es-Sirhindî'nın " Mükâşefât-ı Ayniyye" adlı eserine ilişkin bir değerlendirmedir. İmâm-ı Rabbânî, Mükâşefât-ı Ayniyye'de şeriatın öneminden bahsederken, Kur'an-ı Kerim'e ve Hz. Muhammed'in (s.a.v.) sünnetine tam olarak uymayan insanların dünya ve ahiret menfaatlerine kavuşamayacaklarını belirtmiştir. İmâm-ı Rabbânî, insanların şeriatın tam takipçisi olabileceği süreç hakkında net bir fikir vermiştir. Şeriatın hangi unsurlardan oluştuğunu anlatmıştır. Ona göre şeriat üç unsurdan oluşur: Birincisi ilim, ikincisi amel, üçüncüsü de ihlâs. Ona göre bu ihlâs, ilmin, amelin ve şeriatın ruhudur. İnsanın ihlâsa tam olarak uyabilmesi için tarikatlardan birine girmesi gerekmektedir. Tarikatların en iyisi, en basiti ve en anlamlısı Nakşibendiyye Müceddidiyye tarikatıdır. İmâm-ı Rabbânî'ye göre tarikat sadece bir terim değil, aynı zamanda şeriatın ayrılmaz bir parçasıdır. Ona göre ihlâsa tam olarak uyulması durumunda tarikatın alternatifi yoktur. Bu görüşte bütün Müslümanların tarikata uymasının önemli olduğuna dikkat çekmiştir. İyi bir insan olabilmek için Nakşibendiyye Müceddidiyye Tarikatı'nın öneminin yadsınamaz olduğuna dikkat çekmiştir. İmâm-ı Rabbânî, "Mükâşefât-ı Ayniyye" adlı eserinde, şeriat ile tarikat arasında bir uzlaşma sağlamıştır. Bu eserinde, insanların sadece şeriatı değil, aynı zamanda manevi eğitim almasının da önemini vurgulamıştır. İyi pirlerin ve mürşidlerin rolüne dikkat çekerek, bu rehberlerin önemini vurgulamış ve ikiyüzlü pirleri eleştirmiştir. Eserini yirmi dokuz bölüme ayıran İmâm-ı Rabbânî, ünlü mutasavvıfların tasavvuf tecrübelerini ve tasavvufun farklı terminolojisini detaylı bir şekilde ele almış, aynı zamanda seyrü sülûk'ün tasavvufun farklı seviyelerini anlatmıştır.